luanlequangblogs: TRỊNH CÔNG SƠN VÀ MÙA XUÂN...

(Ảnh MH: Nguồn internet)

TRỊNH CÔNG SƠN VÀ MÙA XUÂN...

Có một điều hết sức ngạc nhiên, khi tôi cố gắng đi tìm những bản nhạc nói về mùa Xuân của cố nhạc sĩ Trịnh công Sơn.

Với hơn 600 ca khúc mà ông đã dành trọn một đời của mình để sáng tác, thì tôi chỉ tìm thấy có 3 ca khúc nói đến mùa Xuân. Trong đó, có một bài ông sáng tác trong thời gian đang diễn ra cuộc nội chiến giữa hai miền Nam Bắc, là bài"Góp lá mùa Xuân" và 2 bài nữa ông đã sáng tác sau những năm đã thống nhất đất nước. Đó là bài nói về mùa Xuân ở Sài gòn vào những năm sau này như: "Thành phố mùa Xuân"và một bài dành cho thiếu nhi cũng nói về mùa Xuân "Em đến cùng mùa xuân".

Mỗi khi nghe nhạc của TCS, chúng ta cứ có cảm giác như đó là một lời tự sự của chính mình. Nhạc của ông đơn giản, nhẹ nhàng nhưng sâu lắng và gần gũi. Ca từ của ông luôn phảng phất một nỗi buồn mênh mang, khó diễn tả. Tuy rằng, hầu hết trong các bài hát của ông, những ca từ mà ông viết ra thường mang chất thơ, đậm màu sắc trừu tượng và hơi siêu thực... nhưng lại rất dễ đi vào lòng của mọi người.

Chủ đề mà TCS sáng tác hầu hết nói về tình yêu và thân phận. Trước năm 1975, có thời gian nhạc của ông còn mang chủ đề phản chiến, nằm trong tập nhạc "Những ca khúc da vàng".

Rõ ràng, khi viết về tình yêu và thân phận, TCS ít khi nào diễn đạt bằng những ngôn ngữ âm nhạc và ca từ vui nhộn, rộn ràng. Vì thế, ngay cả những bản nhạc mùa Xuân của ông mỗi khi chúng ta nghe qua, cũng mang một nỗi buồn man mác, vì mùa Xuân đó luôn phản phất đến thân phận của con người:

"....Người phu quét lá bên đường, quét cả nắng hồng quét hạ buồn tênh.
Mầu da em đã nâu hồng, chân nhộn phố phường em về biển xa.
Bàn chân thoát chốn ao tù, em về đứng chờ dưới ngọn tình ca.
Mùa xuân lót lá em nằm, lót đầy hố hầm lót lời đạn bom...
Người phu thôi quét bên đường, quét chỗ em nằm quét cả mùa xuân". (Góp lá mùa Xuân)

Ngay cả sau khi đất nước thống nhất, những bản nhạc do ông sáng tác mới, được duyệt để trình diễn sau những năm tháng bị chính quyền CM cấm túc vì nghi ngờ về tư tưởng chính trị của ông, thì mùa Xuân trong ca từ và giai điệu của TCS cũng không vì thế mà vui vẻ khởi sắc, rộn ràng hơn:

"Sài Gòn mùa xuân còn thoáng lá vàng bay.
Có mùa thu nào đang ở lại.
Mặt đường bình yên nằm ngoan như con suối.
Kết hoa vàng cho lộng lẫy đời.
Ngọn gió rung cành khi chiều chưa hết nắng.
Đường phố em về tóc cùng hoa quyến luyến.
Chồi lá khoe mầm cho đời biết tên.

Mùa xuân thay lá mùa đông.
Để cho chim hót chuyện tình.
Mùa xuân thay lá mùa đông.
Để cho chim hót chuyện tình...(Thành phố mùa Xuân)

Có thể hiểu, đối với TCS; mùa Xuân chỉ là sự khởi đầu cho những trăn trở mới trong những giấc mơ đời của ông:

"Tôi chỉ là 1 tên hát rong đi qua miền đất này để hát lên những linh cảm của mình về những giấc mơ đời hư ảo..."(TCS)

Lê quang Luận, Sài Gòn, 06/02/2016